Mezenterik arter iskemisi
Mezenterik arter iskemisi, ince ve kalın bağırsağı besleyen üç ana arterden bir veya daha fazlasının daralması veya tıkanması olduğunda ortaya çıkar. Bunlara mezenterik arterler denir.
Bağırsaklara kan sağlayan arterler doğrudan aorttan akar. Aort, kalpten çıkan ana arterdir.
Arterlerin sertleşmesi, arter duvarlarında yağ, kolesterol ve diğer maddeler biriktiğinde meydana gelir. Bu, sigara içenlerde ve yüksek tansiyon veya yüksek kan kolesterolü olan kişilerde daha yaygındır.
Bu, kan damarlarını daraltır ve bağırsaklara kan akışını azaltır. Vücudun diğer her parçası gibi, kan da bağırsaklara oksijen getirir. Oksijen kaynağı yavaşladığında semptomlar ortaya çıkabilir.
Bağırsaklara kan akışı aniden bir kan pıhtısı (embolus) tarafından engellenebilir. Pıhtılar çoğunlukla kalpten veya aorttan gelir. Bu pıhtılar, anormal kalp ritmi olan kişilerde daha sık görülür.
Mezenterik arterlerin kademeli olarak sertleşmesinin neden olduğu semptomlar şunları içerir:
- Yemek yedikten sonra karın ağrısı
- İshal
Seyahat eden bir kan pıhtısına bağlı ani (akut) mezenterik arter iskemisinin belirtileri şunlardır:
- Ani şiddetli karın ağrısı veya şişkinlik
- İshal
- Kusma
- Ateş
- Mide bulantısı
Semptomlar aniden başladığında veya şiddetli hale geldiğinde, kan testleri artmış beyaz kan hücresi sayımı ve kan asidi seviyesinde değişiklikler gösterebilir. GI yolunda kanama olabilir.
Bir Doppler ultrason veya BT anjiyogram taraması, kan damarları ve bağırsak ile ilgili sorunları gösterebilir.
Mezenterik anjiyogram, bağırsak arterlerini vurgulamak için kan dolaşımınıza özel bir boya enjekte etmeyi içeren bir testtir. Ardından bölgenin röntgeni çekilir. Bu, arterdeki tıkanıklığın yerini gösterebilir.
Kalp kasının bir kısmına kan akışı engellendiğinde, kas ölür. Buna kalp krizi denir. Bağırsakların herhangi bir yerinde benzer bir yaralanma meydana gelebilir.
Kan akışı bir kan pıhtısı tarafından aniden kesildiğinde, bu acil bir durumdur. Tedavi, kan pıhtılarını çözmek ve arterleri açmak için ilaçları içerebilir.
Mezenterik arterlerin sertleşmesine bağlı semptomlarınız varsa, sorunu kontrol altına almak için yapabileceğiniz şeyler vardır:
- Sigara içmeyi bırak. Sigara damarları daraltır. Bu, kanın oksijen taşıma yeteneğini azaltır ve pıhtı (trombüs ve emboli) oluşturma riskini artırır.
- Kan basıncınızın kontrol altında olduğundan emin olun.
- Fazla kilonuz varsa, kilonuzu azaltın.
- Kolesterolünüz yüksekse, düşük kolesterol ve az yağlı bir diyet yapın.
- Şeker hastalığınız varsa kan şekeri seviyenizi izleyin ve kontrol altında tutun.
Sorun şiddetli ise cerrahi yapılabilir.
- Tıkanıklık kaldırılır ve arterler aorta yeniden bağlanır. Tıkanıklığın etrafında bir baypas başka bir prosedürdür. Genellikle plastik tüp grefti ile yapılır.
- Bir stent yerleştirilmesi. Arterdeki tıkanıklığı genişletmek veya doğrudan etkilenen bölgeye ilaç vermek için cerrahiye alternatif olarak bir stent kullanılabilir. Bu yeni bir tekniktir ve yalnızca deneyimli sağlık hizmeti sağlayıcıları tarafından yapılmalıdır. Sonuç genellikle ameliyatla daha iyidir.
- Bazen, bağırsağınızın bir kısmının çıkarılması gerekecektir.
Başarılı bir ameliyattan sonra kronik mezenterik iskemi görünümü iyidir. Bununla birlikte, arterlerin sertleşmesinin kötüleşmesini önlemek için yaşam tarzı değişiklikleri yapmak önemlidir.
Bağırsakları besleyen atardamarlarda sertleşme olan kişiler genellikle kalbi, beyni, böbrekleri veya bacakları besleyen kan damarlarında da aynı sorunları yaşarlar.
Akut mezenterik iskemisi olan kişiler, ameliyat yapılmadan önce bağırsağın bazı kısımları ölebileceğinden genellikle başarısız olurlar. Bu ölümcül olabilir. Ancak hızlı tanı ve tedavi ile akut mezenterik iskemi başarıyla tedavi edilebilir.
Bağırsaklarda kan akışının olmamasından (enfarktüs) doku ölümü, mezenterik arter iskemisinin en ciddi komplikasyonudur. Ölü kısmı çıkarmak için ameliyat gerekebilir.
Aşağıdaki durumlarda sağlayıcınızı arayın:
- Bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklikler
- Ateş
- Mide bulantısı
- Şiddetli karın ağrısı
- Kusma
Aşağıdaki yaşam tarzı değişiklikleri, arterlerin daralması riskinizi azaltabilir:
- Düzenli egzersiz yapın.
- Sağlıklı bir diyet uygulayın.
- Kalp ritmi problemlerini tedavi ettirin.
- Kan kolesterolünüzü ve kan şekerinizi kontrol altında tutun.
- Sigarayı bırakmak.
Mezenterik vasküler hastalık; İskemik kolit; İskemik bağırsak - mezenterik; Ölü bağırsak - mezenterik; Ölü bağırsak - mezenterik; Ateroskleroz - mezenterik arter; Arterlerin sertleşmesi - mezenterik arter
- Mezenterik arter iskemisi ve enfarktüs
Holscher CM, Reifsnyder T. Akut mezenterik iskemi. İçinde: Cameron AM, Cameron JL, ed. Güncel Cerrahi Tedavi. 13. baskı. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020:1057-1061.
Kahi CJ. Gastrointestinal sistemin vasküler hastalıkları. İçinde: Goldman L, Schafer AI, ed. Goldman-Cecil Tıp. 26. baskı. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020:bölüm 134.
Lo RC, Schermerhorn ML. Mezenterik arter hastalığı: epidemiyoloji, patofizyoloji ve klinik değerlendirme. İçinde: Sidawy AN, Perler BA, ed. Rutherford Damar Cerrahisi ve Endovasküler Tedavi. 9. baskı. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019: bölüm 131.